Μεγάλωσα σε επιχειρήσεις και τα τελευταία χρόνια, τα δέκα ίσως χρόνια, ταλαιπωρούμαι με τη δημόσια διοίκηση. Και αυτό το θεωρώ πλεονέκτημα.

Είναι πολύ πρακτικό το ερώτημα «τι σημαίνει οικονομική κρίση, τι σημαίνει ανάπτυξη και τι εννοούμε όταν λέμε ότι χρειαζόμαστε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο». Σας καλώ λοιπόν να σκεφτούμε τις πρακτικές απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα. Η τρέχουσα ελληνική κρίση έχει ξεπεράσει κάθε μεταπολεμικό προηγούμενο ανεπτυγμένης χώρας. Και σε όρους ΑΕΠ και στην εκτόξευση της ανεργίας και σε κυβερνητική κρίση και σε ανθρώπινο κόστος.

Η τρέχουσα ελληνική κρίση έχει ξεπεράσει κάθε μεταπολεμικό προηγούμενο ανεπτυγμένης χώρας.

Αυτή όμως ορίζει και τα μέτρα που χρειαζεται να πάρουμε αυτήν τη στιγμή. Είναι οικονομική και κοινωνική κατάρρευση που έχει συντελεστεί και πρέπει να πάρουμε κυρίως υπ' όψιν μας όχι τόσο τα θεωρητικά οικονομικά μοντέλα. Πιστεύω ότι η οικονομία της χώρας χρειάζεται επειγόντως σημαντική μεγέθυνση. Και την έχουμε ανάγκη τώρα αυτή τη μεγέθυνση, άμεσα.

Τί πρέπει λοιπόν να κάνουμε για να επιτευχθεί αυτή η οικονομική μεγέθυνση; Η απάντηση τουλάχιστον στο αρχικό αυτό στάδιο ανάκαμψης είναι απλή: πρώτον, είναι απολύτως απαραίτητο να επικρατήσει ηρεμία και να μειωθεί ο πολιτικός κίνδυνος και η ανασφάλεια. Και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό και στις σχέσεις της Ελλάδας με τους δανειστές αλλά και μεταξύ των μεγάλων πολιτικών παρατάξεων της χώρας.

Δεύτερον, σε σχέση με τους δανειστές, είναι απαραίτητο να κλείσει το ταχύτερο δυνατό -το καλό σενάριο είναι πως αυτό θα μπορούσε να γίνει μέχρι το Φεβρουάριο-Μάρτιο – η δεύτερη αξιολόγηση του ύστερου μνημονίου. Νομίζω πως αυτό τελικά θα γίνει και πρέπει να γίνει. Παρ’ ό,τι κάθε μέλος που μετέχει στη διαπραγμάτευση κάποια στιγμή θα πουλήσει διαφορετικά το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης στο ακροατήριό του.

διαβάστε ακόμα

Ο Πρώτος "Χάρτης"

Όταν όμως ελπίζω για το καλό της Ελλάδας και η αξιολόγηση κλείσει, αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα την άμεση ένταξη της χώρας στο Πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Αυτό θα οδηγήσει στην αποκλιμάκωση των επιτοκίων των ελληνικών ομολόγων, με άμεσο επακόλουθο την τόνωση της ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα, την πιστωτική διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας και τη δειλή ενδεχομένως εμφάνιση επενδυτικών διαθέσεων. Χρειάζεται πολλή δουλειά γι’ αυτό.

Με άλλα λόγια κάποιο πρώτο αχνό φως στο τούνελ της κρίσης. Γι’ αυτό καλείται η κυβέρνηση να εντείνει τις προσπάθειές της για να κλείσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο αλλά και σύντομα, την ιστορία της τρέχουσας αξιολόγησης. Και ας τη βαφτίσει όπως θέλει. Σε σχέση με το ζητούμενο της πολιτικής ενότητας στο εσωτερικό, έχω επανειλημμένα τονίσει ότι είναι πολύ σημαντική προϋπόθεση.

Η πολιτική ενότητα στο εσωτερικό, έχω επανειλημμένα τονίσει ότι είναι πολύ σημαντική προϋπόθεση.

Όποιος αναλαμβάνει να κυβερνήσει, είναι σύνηθες να είναι πιο πραγματιστής και δυνητικά προσηλωμένος στο στόχο της εξόδου από την κρίση. Όταν όμως περνά στην αντιπολίτευση, τείνει να είναι προσηλωμένος στο στόχο του να γίνουν εκλογές εδώ και τώρα. Θέση μου είναι ότι δεν πρέπει να γίνουν σύντομα εκλογές και να ξαναπεράσουμε ένα νέο κύκλο εσωστρέφειας και πολιτικής αστάθειας. Αυτό εξάλλου ήταν το κλίμα που σε αρκετά μεγάλο βαθμό εξέθρεψε και γιγάντωσε την οικονομική κρίση.

Το είπε εξάλλου λίγο πολύ και η κ. Διαμαντοπούλου. Καταλαβαίνω ότι οι εκάστοτε αντιπολιτεύσεις έχουν λόγο εσωτερικής συσπείρωσης. Κάνουν όμως λάθος όταν δίνουν προτεραιότητα σε τέτοια κίνητρα σε σχέση με το γενικό συμφέρον της χώρας. Το τελευταίο επιτάσσει συνεννόηση μεταξύ των κομμάτων που σέβονται στοιχειωδώς το Σύνταγμα της χώρας.

Το λέω γιατί η εκάστοτε αντιπολίτευση, αν άφηνε περιθώρια συναίνεσης, θ’ αποκτούσε άμεσα κι ένα ηθικό προβάδισμα που μεσοπρόθεσμα θα μεταφραζόταν και σε πολιτικό πλεονέκτημα. Ας αντιγράψουμε λίγο πολύ αυτό που συμβαίνει στις ευρωπαϊκές χώρες. Ζούμε στην εποχή του κοντόφθαλμου ορίζοντα και των βραχυπρόθεσμων επιδιώξεων. Η εποχή της ταχύτητας και των υποτιθέμενων άμεσων αποτελεσμάτων κάνει τους κάθε λογής αναλυτές να μην παίρνουν απόσταση από τα τεκταινόμενα.

Η εποχή της έξυπνης ατάκας, του twitter και της επικοινωνιακής στρατηγικής, όχι μόνο στην Ελλάδα φυσικά αλλά και διεθνώς μετατρέπεται ανεπαίσθητα σε μια υποτιθέμενη πολιτική ανάλυση και στρατηγική. Παρ’ ότι ο κόσμος εθίζεται σε αυτού του είδους, τα συνθηματικού τύπου πολιτικά μηνύματα, δεν πρέπει να υποτιμούμε συλλήβδην το πολιτικό του κριτήριο.

Πιστεύω βαθιά ότι η επίδειξη πολιτικής ωριμότητας και η διάθεση συνεργασίας, θα μπορούσε, αν όχι άμεσα αλλά σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, να εκτιμηθεί από τους ψηφοφόρους και να επιβραβευθεί. Όποιος το τολμήσει, δε θα ωφελήσει μόνο τη χώρα αλλά και την ίδια του την πολιτική παράταξη.

Ο μέσος Έλληνας πολίτης δείχνει σκεπτικισμό μπροστά και στο άκουσμα μόνο της λέξης «ανάπτυξη». Ηχεί στα αυτιά του μόνο ως ανέκδοτο πια. Αυτό είναι λογικό. Γιατί θυμάται πια μόνο την κρίση αφού η χώρα μας έχει σπάσει κάθε ρεκόρ μακροχρόνιας ύφεσης στον ανεπτυγμένο κόσμο.

διαβάστε ακόμα

Το Νέο Παραγωγικό Μοντέλο - Μια Έρευνα

Παρ’ όλα αυτά το μόνο σίγουρο είναι ότι ανάπτυξη θα έχουμε. Δεν υπάρχει χώρα στον κόσμο που να έχει μόνο ύφεση. Το ζητούμενο είναι κατά πόσο ισχυρή και βιώσιμη θα είναι και κατά πόσο θα εδράζεται σε υγιείς βάσεις αυτή η ανάπτυξη.

Το άμεσης προτεραιότητας όμως ζητούμενο δεν είναι για μένα ούτε ο οδικός χάρτης της εξόδου από την κρίση, ούτε η κατάρτιση του νέου παραγωγικού μοντέλου. Αυτά όλα είναι πολύ σημαντικά. Θα κρίνουν το στοίχημα της βιωσιμότητας, της αναπτυξιακής διαδικασίας, τις οποίες ευχόμαστε, όπως άλλωστε είχαμε αρχίσει να βλέπουμε το 2014. Επαναλαμβάνω όμως πως σήμερα το κρίσιμο ζητούμενο είναι η άμεση οικονομική μεγέθυνση, ακόμα κι αν προέρχεται από αυξημένη συνεισφορά της κατανάλωσης του ΑΕΠ.

Ακόμα κι αν οι βάσεις στις οποίες θα πατήσει αυτή η αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας και η αλλαγή κλίμακος δεν είναι απολύτως στέρεες. Ακόμα και μια εφήμερου χαρακτήρα πιστωτική χαλάρωση βοηθάει σε αυτό. Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή είναι σαν μια άνυδρη περιοχή που το μόνο που χρειάζεται είναι νερό. Δεν έχει την πολυτέλεια να ψάξει αν θα προέλθει από ψιλοβρόχι, από καταιγίδα, ή από μόνιμη ή πρόσκαιρη αλλαγή του κλίματος.

Και αυτό γιατί αν δεν περάσουμε σύντομα σε μια ισχυρή οικονομική μεγέθυνση, θα αρχίσουν να εκλείπουν και τα τελευταία ψήγματα αντοχών της ελληνικής κοινωνίας. Αντοχές για τη στήριξη πολιτικών που διατηρούν την Ελλάδα μεταξύ των λεγομένων ανεπτυγμένων χωρών του κόσμου.

Αν δεν αλλάξει γρήγορα και άρδην το κλίμα, φοβάμαι ότι η πιθανότητα η Ελλάδα να βαδίσει μετά από το βιασμό της και στην αυτοχειρία, αυξάνεται δραματικά. Καλή και χρήσιμη η συζήτηση για νέα παραγωγικά μοντέλα και οδικούς χάρτες ανάπτυξης. Έπρεπε να έχουν ήδη σχεδιαστεί από χρόνια, από την είσοδό μας όχι μόνο στην ΟΝΕ αλλά και στην τότε ΕΟΚ. Κάλλιο όμως αργά παρά ποτέ.

Να μπούμε σε σοβαρό σχεδιασμό των αναπτυξιακών δυνατοτήτων, γιατί έχει πολλές η χώρα μας. Και να βρούμε έναν υγιή προσανατολισμό για την οικονομία της χώρας. Η οικοδόμηση όμως ενός νέου παραγωγικού μοντέλου, είναι μια μακροχρόνια και μακρόπνοη διαδικασία. Τώρα προέχει η άμεση τόνωση της ανάπτυξης και η τόνωσή της με κάθε εργαλείο.

διαβάστε ακόμα

Χάρτης Εξόδου Από Την Κρίση: Ένα Νέο Παραγωγικό Μοντέλο Για Την Ελλάδα

Είπε ο κ. Δασκαλόπουλος ότι η ανάπτυξη είναι το αποτέλεσμα της δραστηριότητας, δεν είναι αυτοσκοπός η ανάπτυξη. Ακόμα και με δημόσιες επενδύσεις, με αξιοποίηση έξυπνων και φθηνών χρηματοδοτικών εργαλείων. Μόνο έτσι θα ανασάνει ο κόσμος και θα οπλιστεί με περισσότερη υπομονή και επιμονή. Εν δει άμεσα φως στο τούνελ, αν δει ότι υπάρχει φως στο τούνελ, αν δει ότι υπάρχει φως της ελπίδας, υπάρχει ελπίδα ανάκαμψης.

Αυτό θα μεταφραστεί και σε πιο υγιές πολιτικό περιβάλλον. Σε μείωση της ελκυστικότητας ολοκληρωτικά ισοπεδωτικών για τη χώρα πολιτικών επιλογών, όπως αυτές που προτείνει η Ορθόδοξη Κομμουνιστική Αριστερά και η φασιστική Δεξιά. Η ελληνική οικονομία έχει όντως  δομικές στρεβλώσεις που δημιουργήθηκαν για χίλιους λόγους όμως, μετά από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, με κύρια χαρακτηριστικά τον κρατισμό, το συγκεντρωτισμό, την απαξίωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και εντέλει τη δημιουργία μιας κοινωνικής συνείδησης σοβιετικού τύπου.

Όλα τα κάνει το κράτος. Αυτές κυρίως πληρώνουμε τώρα. Κατά ειρωνικό όμως τρόπο, το βασικό πρόβλημα της Ελλάδας σήμερα, τουλάχιστον αυτό που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης, είναι πολιτικό και όχι οικονομικό.

Για να ευδοκιμήσει λοιπόν η οικονομική ανάπτυξη σε εύλογο χρονικό διάστημα, χρειαζόμαστε ψυχραιμία, στοιχειώδη πολιτική συναίνεση στα εξωτερικά και στα εσωτερικά μέτωπα, τόσο από την κυβέρνηση όσο και από την αντιπολίτευση. Φάγαμε το γάιδαρο που λένε, ας φάμε τώρα και την ουρά του.