Μια αναλυτική καταγραφή του προβλήματος της φτώχειας στη χώρα και μια εκτενής αποτίμηση της επιδοματικής πολιτικής των τελευταίων ετών.
Πώς εξελίσσονται τα επίπεδα φτώχειας στην Ελλάδα, και ποιος θεωρείται φτωχός; Σε ποιο βαθμό προστατεύουν τα επιδόματα τους πιο ευάλωτους πολίτες; Μέσα από μια σειρά ερευνητικών δημοσιεύσεων, η διαΝΕΟσις εστιάζει στα παραπάνω ερωτήματα, προσφέροντας χρήσιμα στοιχεία, αλλά κυρίως προτάσεις πολιτικής στον δημόσιο διάλογο.
Η πιο πρόσφατη δημοσίευση αφορά τα επιδόματα. Ποια ισχύουν στη χώρα μας, πώς διανέμονται και πόσο αποτελεσματικά είναι; Πετυχαίνουν όλα τον σκοπό τους; Η μελέτη, με συντονιστή τον καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και Πρόεδρο του ΚΕΠΕ, Παναγιώτη Λιαργκόβα, αποτελεί μια εκτενή χαρτογράφηση και αποτίμηση της επιδοματικής πολιτικής, μετά τις σημαντικές αλλαγές και κρίσεις των δύο τελευταίων δεκαετιών (οικονομική, πανδημία και, πιο πρόσφατα, ενεργειακή κρίση), που έπληξαν διάφορες ομάδες του πληθυσμού. Η μελέτη διαπιστώνει ότι υπάρχει σημαντικό περιθώριο καλύτερης οργάνωσης και στόχευσης των επιδομάτων, καταλήγοντας σε ευρύτερες κατευθύνσεις πολιτικής.
Εδώ μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη, ενώ εδώ θα βρείτε την αναλυτική σύνοψή της. Επίσης, εδώ θα βρείτε συγκεντρωμένα τα βασικά σημεία της.
Η ΕΠΙΔΟΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (.PDF)
ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (.PDF)
Τον Μάιο του 2024 δημοσιεύθηκε ένα κείμενο πολιτικής που διερευνούσε την περιφερειακή διάσταση της εισοδηματικής φτώχειας στην Ελλάδα. Το υπογράφουν ο ερευνητής στην Τράπεζα της Ελλάδος, Αλέξανδρος Καρακίτσιος, και οι Φαίη Μακαντάση και Ηλίας Βαλεντής από τη διαΝΕΟσις. Η συγκεκριμένη ανάλυση, η οποία δημοσιεύεται από κοινού από τη διαΝΕΟσις και από το Παρατηρητήριο Περιφερειακών Πολιτικών, ασχολείται με τις αυξομειώσεις των δεικτών φτώχειας στην ελληνική επικράτεια από το 2017 έως και το 2022, και διαπιστώνει σημαντικές ανισότητες μεταξύ των περιφερειών.
Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (.PDF)
To 2016 και το 2017, είχαν προηγηθεί η δημοσίευση μιας μεγάλης έρευνας από τη διαΝΕΟσις καθώς και η επικαιροποίησή της. Η έρευνα περιελάμβανε την καταγραφή του ορίου της ακραίας φτώχειας στην Ελλάδα μέχρι και το 2016, την καταγραφή του ποσοστού του πληθυσμού τα εισοδήματα του οποίου είναι κάτω από αυτό το όριο, την καταγραφή των απόψεων των πολιτών για την εικόνα της φτώχειας μέσα στην κρίση, την αξιολόγηση υφιστάμενων πολιτικών πρόνοιας, και τη διατύπωση συγκεκριμένων προτάσεων αντιμετώπισης του προβλήματος.
Την έρευνα "Μια Αποδοτικότερη Πολιτική για την Καταπολέμηση της Ακραίας Φτώχειας" υπογράφει η Ομάδα Ανάλυση Δημόσιας Πολιτικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, υπό τη διεύθυνση του τότε Αναπληρωτή Καθηγητή, Μάνου Ματσαγγάνη. Στο κείμενο αυτό οι ερευνητές περιγράφουν τον ορισμό της ακραίας φτώχειας, υπολογίζουν το κόστος ενός καλαθιού προϊόντων και υπηρεσιών που περιέχει τα "απαραίτητα προς το ζην" για διάφορες πληθυσμιακές ομάδες και στη συνέχεια υπολογίζουν το ποσοστό του πληθυσμού που ζει με εισοδήματα μικρότερα του ορίου φτώχειας. Στη συνέχεια, αξιολογούν πολιτικές πρόνοιας που εφαρμόστηκαν στα χρόνια της κρίσης.
Η δεύτερη, επικαιροποιημένη έκδοση της έρευνας δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2017, και περιλαμβάνει και δεδομένα για τα εισοδήματα του 2016. Μπορείτε να βρείτε το "καλάθι" προϊόντων και υπηρεσιών, με τους υπολογισμούς, τις παραδοχές και τις καταγραφές πραγματικών τιμών από τους ερευνητές εδώ:
ΚΑΛΑΘΙ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΩΝ (.XLS – ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ 2017)
Το 2016, δε, συνοδεύοντας την αρχική έρευνα, η διαΝΕΟσις δημοσίευσε μια έρευνα κοινής γνώμης που κατέγραψε τις απόψεις των Ελλήνων για την οικονομική τους κατάσταση και την εικόνα που είχαν τότε για το όριο της ακραίας φτώχειας. Η έρευνα διεξήχθη σε δείγμα 1.300 ατόμων από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Εδώ μπορείτε να διαβάσετε τα βασικά της αποτελέσματα:
Εδώ μπορείτε να βρείτε τα αναλυτικά αποτελέσματα σε αρχεία .xls και .sav, καθώς και το ερωτηματολόγιο:
EΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ (.DOCX)
Εδώ μπορείτε να βρείτε ένα αρχείο .xls με μια σύγκριση των απαντήσεων των ερωτηθέντων για το όριο της ακραίας φτώχειας, με το όριο όπως το υπολόγισε η ερευνητική ομάδα της διαΝΕΟσις για το 2015, στα πλαίσια της αρχικής έρευνας:
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΕΡΩΤΗΘΕΝΤΩΝ (.ΧLS)
